Η εορτή του Τιμίου Προδρόμου στη Βομβοκού και στη Δερβέκιστα

 

Την Αποτομή της Τιμίας Κεφαλής του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου τιμά σήμερα, Δευτέρα 29 Αυγούστου 2022 η Ορθόδοξη Εκκλησία.

Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου και Τοποτηρητής της Ιεράς Μητροπόλεως Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ. Ιερόθεος προεξήρχε των ιερών ακολουθιών στην Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Βομβοκούς στον Εσπερινό και στην Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Αναλήψεως (Δερβεκίστης) στην Θεία Λειτουργία.

Το απόγευμα της Κυριακής 28^ης Αυγούστου ο Σεβασμιώτατος επισκέφθηκε την ιστορική γυναικεία Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Βομβοκούς, της Ιεράς Μητροπόλεως Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου, όπου χοροστάτησε στην ακολουθία του πανηγυρικού Εσπερινού.

Τον Σεβασμιώτατο υποδέχθηκαν με πανηγυρικές κωδωνοκρουσίες η Ηγουμένη Ειρήνη και οι μοναχές της Ιεράς Μονής, οι οποίες ετοίμασαν με πολλή αγάπη την ιερά πανήγυρη και φιλοξένησαν τους πολλούς προσκυνητές που ανέβηκαν στο μοναστήρι, το οποίο είναι ιδιαιτέρως αγαπητό στους Ναυπακτίους.

Στην ιερά ακολουθία συμμετείχαν ο Γενικός Αρχιερατικός Επίτροπος, πρωτοπρ. Θωμάς Βαμβίνης, ο π. Κωνσταντίνος Σπανός, εκ της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών, ο π. Γεώργιος Γεωργάτος και οι διάκονοι π. Παΐσιος και π. Αντώνιος.

Τα ιερά αναλόγια διακόνησε χορός ιεροψαλτών υπό την διεύθυνση του πρωτοψάλτη κ. Παντελή Αναστασόπουλου.

Ο Σεβασμιώτατος ανέλυσε στο κήρυγμά του τον λόγο του Χριστού: «οὐκ ἐγήγερται ἐν γεννητοῖς γυναικῶν μείζων ᾿Ιωάννου τοῦ βαπτιστοῦ» (Ματθ. ια’, 11). Είπε, ότι, όπως ψάλλουμε και στο απολυτίκιο, η μνήμη του κάθε δικαίου – αγίου γίνεται με εγκώμια, αλλά για τον άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο δεν χρειάζονται εγκώμια, αφού αρκεί η μαρτυρία του Χριστού.

Όλος ο βίος του ήταν θαυμαστός, από την σύλληψή του μέχρι την αποκεφάλισή του. Στην συνέχεια του λόγου του παρέμεινε μόνο στην σύλληψη του και την κυοφορία του.

Οι γονείς του ήταν άνθρωποι δίκαιοι και πορεύονταν τηρώντας τις εντολές του Θεού.

Τον συνέλαβαν ύστερα από εμφάνιση του Αρχαγγέλου Γαβριήλ και έλαβε το Άγιο Πνεύμα όταν ήταν έξι μηνών έμβρυο∙ έγινε προφήτης και σκίρτησε θεολογώντας, χρησιμοποιώντας την γλώσσα της μητέρας του, την οποία έκανε προφήτιδα, όπως λέγει ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς.

Έτσι συνελήφθη και συνέστη στην μήτρα της Ελισάβετ σώμα ψυχικό, αλλά με την παράδοξη χρίση του Αγίου Πνεύματος αναδείχθηκε και σώμα πνευματικό, κατά τον άγιο Γρηγόριο Παλαμά.

Έπειτα ο Σεβασμιώτατος ανέλυσε την μεγάλη σημασία της συλλήψεως ενός ανθρώπου στην κοιλία της μητέρας του και την κυοφορία του πριν γεννηθεί. Ο τρόπος με τον οποίον αντιμετωπίζουν το γεγονός αυτό οι γονείς, το σε ποιο περιβάλλον αναπτύσσεται το έμβρυο, αυτό επιδρά σε όλη την μετέπειτα ζωή του ανθρώπου.

Η σύγχρονη επιστήμη της επιγενετικής προσδιορίζει ότι το περιβάλλον των κυττάρων και του εμβρύου επηρεάζει την λειτουργία τους και αυτές οι επιδράσεις  στα γονίδια μπορεί να αποτελούν ένα είδος δευτέρου δρόμου κληρονομικότητας.

Όταν η μητέρα που συλλαμβάνει και κυοφορεί το έμβρυο ζει μια ήρεμη ζωή, χαίρεται και προσεύχεται, τότε αυτό συντελεί πολύ στην καλή ανάπτυξη και πνευματική ζωή του παιδιού της.

Κατέληξε ότι η καλή αγωγή του παιδιού αρχίζει από την σύλληψή του και αυτό πρέπει να το γνωρίζουν οι γονείς.

Μετά τον Εσπερινό έγινε η λιτάνευση της ιεράς Εικόνας του Τιμίου Προδρόμου πέριξ της Ιεράς Μονής.

Μεταξύ των εκκλησιασθέντων ήταν ο Δήμαρχος Ναυπάκτου κ. Βασίλειος Γκίζας, Αντιδήμαρχοι και ο Βουλευτής κ. Σπήλιος Λιβανός.

 

Το πρωί της Δευτέρας 29^ης Αυγούστου, ο Σεβασμιώτατος μετέβη στην ιστορική Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Αναλήψεως (Δερβεκίστης) της Ιεράς Μητροπόλεως Αιτωλίας και Ακαρνανίας, όπου χοροστάτησε στην ακολουθία του Όρθρου και προεξήρχε στην αρχιερατική Θεία Λειτουργία, συμπαραστατούμενος από τον αρχιμ. Θεόκλητο Ράπτη, Αρχιερατικό Επίτροπο Παμφίας και ιερείς της περιοχής.

Τους ύμνους της εορτής απέδωσαν ιεροψάλτες της περιοχής υπό την διεύθυνση του κ. Αλεξίου Σιάχου.

Ο Σεβασμιώτατος στο κήρυγμά του ανέπτυξε τον λόγο του Χριστού για τον άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο:  «εἰ θέλετε δέξασθαι, αὐτός ἐστιν ᾿Ηλίας ὁ μέλλων ἔρχεσθαι. ὁ ἔχων ὦτα ἀκούειν ἀκουέτω».

Ο Προφήτης Ηλίας έζησε τον 10^ο – 9^ο αιώνα π.Χ. και αναλήφθηκε «ὡς εἰς τὸν οὐρανόν». Για την έλευση του προφήτου Ηλιού ομίλησε ο Θεός, δια του προφήτου Μαλαχίου τον 5^ο αιώνα π.Χ. «ἱδού ἡμέρα Κυρίου ἔρχεται καί ἰδού ἐγώ ἀποστέλλω ὑμῖν Ἠλίαν τόν Θεσβίτην πρίν ἐλθεῖν ἡμέραν Κυρίου τήν μεγάλην καί ἐπιφανή» και ο οποίος θα αποκαταστήσει την καρδία του πατρός προς τον υιό και την καρδία του ανθρώπου προς τον πλησίον αυτού.

Έτσι ο ίδιος ο Χριστός, που αποκαλύπτονταν στην Παλαιά Διαθήκη ασάρκως και στην Καινή Διαθήκη εν σαρκί, βεβαίωσε ότι ο Ιωάννης ο Πρόδρομος είναι ο Προφήτης Ηλίας.

Όμως δεν πρόκειται για μια μετενσάρκωση του Προφήτη Ηλία γιατί εμείς δεν πιστεύουμε στις μετενσαρκώσεις, αλλά, όπως είπε ο Αρχάγγελος Γαβριήλ στον πατέρα του αγίου Ιωάννου του Προδρόμου, τον Ζαχαρία, ότι ο Ιωάννης «προσελεύσεται ἐνώπιον αὐτοῦ ἐν πνεύματι και δυνάμει Ἠλιοῦ».

Έτσι, ο άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος έκανε το έργο του και ομιλούσε με το πνεύμα και την δύναμη του Προφήτου Ηλία.

Και ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός θεωρούσε ότι ενεργούσε «ἐν πνεύματι και δυνάμει Ἠλιού» του προφήτου και έκανε προφητικό έργο.

Κατέληξε ο Σεβασμιώτατος ότι οι άνθρωποι σήμερα έχουν ανάγκη από το προφητικό κήρυγμα, που είναι κήρυγμα θεολογικό, και το θεολογικό κήρυγμα είναι κήρυγμα μετανοίας και η μετάνοια είναι η επιστροφή του ανθρώπου στον Θεό, η αποκατάσταση των σχέσεών του με τον Θεό.

Δυστυχώς, σήμερα ασχολούμαστε με πολλά, ομιλούμε στοχαστικά, κοινωνικά, ηθικιστικά και μας λείπει το προφητικό κήρυγμα, ο λόγος που να γίνεται «ἐν πνεύματι και δυνάμει Ἠλιοῦ» και Ιωάννου του Βαπτιστού. Αυτό έχει μεγάλη σημασία στην εποχή μας.

Εκκλησιάσθηκαν ο Αντιδήμαρχος κ. Αθανάσιος Παπαπάνος, εκπροσωπώντας και τον Δήμαρχο Θέρμου, ο πολιτευτής κ. Αθανάσιος Παπαθανάσης και πλήθος κόσμου.

Τον Σεβασμιώτατο, τις αρχές του τόπου και τους προσκυνητές της Ιεράς Μονής φιλοξένησε αβραμιαία η μοναχή Μαγδαληνή που διακονεί με αυταπάρνηση το μοναστήρι του Τιμίου Προδρόμου και των αγίων Νεομαρτύρων Ιακώβου του Γέροντος, Ιακώβου και Διονυσίου, αλλά και του αγίου Θεωνά, Αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης, ο οποίος εχρημάτισε Ηγούμενος της Ιεράς Μονής.

Ο Σεβασμιώτατος θυμήθηκε όλους αυτούς, εξέφρασε τη συγκίνησή του που λειτούργησε στο ευλογημένο και ιστορικό αυτό μοναστήρι και ιδιαιτέρως θυμήθηκε ότι ο Γέροντάς του, ο άγιος Καλλίνικος, Επίσκοπος Εδέσσης αγαπούσε αυτό το μοναστήρι από τα παιδικά του χρόνια και λειτουργούσε αυτήν την ημέρα με ζήλο, ως Πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Μητροπόλεως.

 

Μπορείτε να δείτε φωτογραφίες από την ακολουθία του Εσπερινού στον ακόλουθο σύνδεσμο     https://photos.app.goo.gl/DcVu4Yp2NDDyNr1R9

 

Μπορείτε να δείτε φωτογραφίες από την ακολουθία του Όρθρου και την Θεία Λειτουργία στον ακόλουθο σύνδεσμο    https://photos.app.goo.gl/7forSQvHU4kroweZ9

 

Γραπτό θεῖο κήρυγμα Κυριακῆς ΙΑ’ Ματθαίου

 

(28 Αὐγούστου 2022)

Θεία Εὐχαριστία καί ζωή

 

«οὐκ ἔδει καί σέ ἐλεῆσαι τόν σύνδουλόν σου,

ὡς καί ἐγώ σε ἠλέησα;» (Ματθ. ιη', 33)

 

Ἀγαπητοί ἀδελφοί,

 Ἡ παραβολή τοῦ ἀχαρίστου καί σκληροῦ δούλου μᾶς δείχνει τήν μεγάλη φιλαν­θρωπία τοῦ Θεοῦ καί τήν μεγάλη ἀπανθρωπία τοῦ ἀνθρώπου. Δηλαδή, ἐνῶ ὁ Θεός μέ τήν ἀγάπη Του συγχωρεῖ ὅλα τά μεγάλα πταίσματά μας, ἐμεῖς δέν μποροῦμε νά συγχωρήσουμε τά μικρά πταίσματα τῶν ἀδελφῶν μας.

 Μερικές πτυχές αὐτῆς τῆς ἀλήθειας θά ὑπογραμμισθοῦν στήν συνέχεια.

Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς, συγκρίνοντας τήν περικοπή τῆς Δευτέρας Παρουσίας τοῦ Χριστοῦ μέ τήν παραβολή τοῦ ἀχαρίστου δούλου, τοῦ ὀφειλέτου τῶν μυρίων ταλάντων, λέγει ὅτι ἡ περικοπή τῆς Δευτέρας Παρουσίας ἀναφέρεται στό μελλοντικό δικαστήριο, ἐνῶ τά γεγονότα πού διηγεῖται ἡ παραβολή τοῦ ὀφειλέτου τῶν μυρίων ταλάντων, «τοῦ παρόντος ἐστιν αἰῶνος». Πράγματι, ἡ ἄφεση τοῦ χρέους τοῦ δούλου, ἡ σκληροκαρδία του πρός τόν σύνδουλό του, ἡ ἐκ νέου τιμωρία του κλπ. δέν εἶναι δυνατόν νά ἀναφέρωνται στό φοβερό, ἀδέκαστο καί τελεσίδικο δικαστήριο, ἀλλά στήν παροῦσα ζωή.

 Ἐξηγώντας ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς γιά τό πῶς τά γεγονότα τῆς παρα­βολῆς ἀναφέ­ρονται στήν παροῦσα ζωή, λέγει ὅτι ὁ Ἱερός Ναός εἶναι οὐρανός καί μέσα στό καταπέτασμα -ἱερό Βῆμα- ὑπάρχει ὁ δεσποτικός θρόνος, ἐπάνω στόν ὁποῖο κάθεται ὁ Βασιλεύς τοῦ παντός καί «συναίρει λόγον ἀοράτως μετά τῶν δούλων αὐτοῦ».

Ὅλοι ἐμεῖς πού εἰσήλθαμε στόν Ἱερό Ναό βρισκόμαστε μπροστά στόν Χριστό. Ἀπ᾿ ὅσα λέγονται κατά τήν διάρκεια τῆς λατρείας καί τῆς θείας Λειτουργίας ἀντιλαμβανόμαστε τό μεγάλο χρέος πού ἔχουμε ἀπέναντι στό Δεσπότη Χριστό. Συγχρόνως, βλέπουμε τίς τιμωρίες πού μᾶς περιμένουν. Ὅμως, βρισκόμενοι στόν Ναό μετανοοῦμε, πέφτουμε κάτω στήν γῆ, προσευχόμαστε στόν Θεό, δίνουμε ὑπόσχεση ὅτι θά ἀλλάξουμε διαγωγή καί θά ζήσουμε θεαρέστως κατά τόν ὑπόλοιπο χρόνο τῆς ζωῆς μας. Τότε ὁ Χριστός συγχωρεῖ ὅλο τό χρέος μας. Ὅμως ἐμεῖς συνήθως, ἐξερχόμενοι τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ, «βαρεῖς αὐτοῖς (τοῖς ἀδελφοῖς μας) ἐσμέν καί ἀνηλεεῖς καί ἀμείλικτοι», σκεπτόμενοι τό μικρό τους χρέος πού ὀφείλουν σέ μᾶς. Ἔτσι, ὁ Χριστός βλέποντας τό πρός «τούς ὁμοφύλους ἀσυμπαθές ἡμῶν καί ἀνένδοτον ὀργίζεται καθ᾿ ἡμῶν δικαίως» καί μᾶς παραδίδει στούς βασανιστές. Δηλαδή, μᾶς παραδίδει ἀφ᾿ ἑνός μέν στούς τωρινούς πειρασμούς, ἀφ᾿ ἑτέρου δέ στήν αἰώνια καί ἀτελεύτητη κόλαση.

 Αὐτή ἡ εὐχαριστιακή ἀνάλυση ἔχει βαθύ νόημα καί ἀποκτᾶ μεγάλη ἐπικαιρότητα. Στήν θεία Λειτουργία βιώνουμε τήν μεγάλη ἀγάπη τοῦ Θεοῦ. Ἡ καρδιά μας συλλαμβάνει τό ἔλεος καί τήν εὐσπλαγχνία Του. Εἶναι πολύ χαρακτηριστικό ὅτι ὅλα τά τροπάρια τῆς Ὀρθοδόξου λατρείας μας ζητοῦν τό ἔλεος ἤ καταλήγουν μέ τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ. Ἀκόμη ἡ ἀδιάλειπτη κραυγή τῆς Ἐκκλησίας μας εἶναι τό «Κύριε ἐλέησον».

 Ἔτσι, ἐξερχόμενοι ἀπό τήν θεία Λειτουργία πρέπει νά εἴμαστε ἐλεήμονες στούς ἀδελφούς μας. Νά μήν ἐνθυμούμαστε τό τί μᾶς ἔκαναν οἱ ἄλλοι. Πρέπει ὅλα νά εἶναι μεταμορφωμένα. Ὄχι μόνον νά «παρακολουθοῦμε» τήν θεία Λειτουργία, ἀλλά νά φεύγουμε λειτουργημένοι καί νά συνεχίζουμε τήν θεία Λειτουργία στήν ζωή μας. Ὅ,τι λειτουργεῖται, αὐτό λειτουργεῖ σωστά καί ὅ,τι προσφέρεται, αὐτό προσφέρει. Ἡ περίπτωση Χριστιανῶν, πού φεύγουν ἀπό τήν Ἐκκλησία μέ τό μίσος καί τήν ἐκδίκηση φανερώνει ὅτι δέν ἔχουν λειτουργηθῆ. Ἔμειναν λίγες ὧρες στόν Ναό, χωρίς νά καταλάβουν τίποτε.

Ἡ παραβολή τοῦ ἀχαρίστου δούλου δείχνει καθαρά τό περιεχόμενο τοῦ ὀρθοδόξου ἤθους. Μποροῦμε νά ποῦμε μέ βεβαιότητα, ὅτι αὐτό συνδέεται στενά μέ τό ἔλεος. Στεκόμαστε μπροστά στόν Θεό γιά νά ζητήσουμε ἔλεος γιά τό πλῆθος τῶν παραπτωμάτων μας, γιά τήν ἐκδαπάνηση τῶν πολλῶν χαρισμάτων, πού μᾶς ἔδωσε, καί πλησιάζουμε τούς ἀδελφούς μας γιά νά προσφέρουμε ἔλεος. Εἶναι παρατηρημένο ὅτι ὅσοι ἔχουν αἰσθήσεις πνευματικές καί αἰσθάνονται τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ, αὐτοί σκορπᾶνε ἔλεος συνεχῶς στούς ἀδελφούς τους. Οἱ φιλόθεοι εἶναι καί φιλάνθρωποι.

 Ἐμεῖς, ὅμως, δέν ἔχουμε ὀρθόδοξο ἦθος καί κάνουμε δυστυχῶς τό ἀντίθετο. Δέν πλησιάζουμε τόν Θεό γιά νά ζητήσουμε ἔλεος οὔτε πλησιάζουμε τούς ἀδελφούς μας γιά νά προσφέρουμε ἔλεος. Ἀπομακρυσμένοι ἀπό τόν Θεό, εἴμαστε ἀπο­μα­κρυσμένοι καί ἀπό τόν ἀδελφό μας. Ἔτσι ἐξηγεῖται τό ὅτι εἴμαστε σκληροί καί ἀνάλγητοι πρός τούς ἀδελφούς μας.

  Ἡ περίπτωση τοῦ ἀχαρίστου δούλου φανερώνει καί μιά ἄλλη πλευρά. Ὁ δοῦλος ἦταν σκληροκάρδιος. Δέν εἶχε καθόλου εὐαίσθητη καρδιά γιά νά συγκινηθῆ ἀπό τόν πόνο τοῦ ἄλλου. Στήν σύγχρονη κοινωνία γίνεται πολύς λόγος γιά εὐαισθησία, γιά ἐνσυναίσθηση. Ἐπειδή οἱ νέοι ζοῦν σέ μιά «λογική» κοινωνία, πού εἶναι γεμάτη σκληρότητα καί συμφέρον, ἀναζητοῦν κάτι εὐαίσθητο. Κάνουν μιά προσπάθεια γιά νά ξεφύγουν ἀπό τόν σκληρό κλοιό τῆς ὑποκρισίας καί τῆς ἀπανθρωπίας. Θέλουν νά γίνουν εὐαίσθητοι ἄνθρωποι. Καί τό ἐπιχειροῦν μέ πολλούς τρόπους, μέ ἀποτέ­λε­σμα νά πέφτουν σέ διάφορες πλάνες.

 Ὅταν ὅμως μιλᾶμε γιά εὐαισθησία καί ἐνσυναίσθηση δέν ἐννοοῦμε μιά συναισθηματική κατά­σταση ἤ ὅταν λέμε καρδιά δέν ἐννοοῦμε ἕνα συναίσθημα, καθώς ἐπίσης ὅταν μιλᾶμε γιά διαφυγή ἀπό τήν ψυχρότητα τῆς λογικῆς δέν ἐννοοῦμε ἕνα πέρασμα στή χώρα τοῦ ὀνείρου καί τῶν ψευδαισθήσεων. Ἐννοοῦμε κυρίως τήν ἔλευση τῆς θείας Χάριτος στήν καρδιά. Ἡ καρδιά ὅταν καθαρίζεται, γίνεται πολύ εὐαίσθητη, συλλαμ­βάνει ὅλα τά προβλήματα τοῦ κόσμου, καί μέ πόνο, πού εἶναι συνδεδεμένος μέ τήν ἀγάπη καί τήν εἰρήνη, προσεύχεται γιά ὅλο τόν κόσμο. Σάν πομπός συλλαμβάνει τόν πόνο τοῦ κόσμου καί διά τῆς προσευχῆς προσφέρει ἀποτελεσματική βοήθεια.

 Ὅταν αἰσθανθοῦμε τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ, τότε θά γίνουμε πραγματικοί ἐλεή­μονες. Θά ἔχουμε πνευματική εὐαισθησία, θά βιώνουμε τό ὀρθόδοξο ἦθος καί δέν θά εἴμαστε ἀχάριστοι καί σκληροί δοῦλοι.

 

Ὁ Τοποτηρητής Μητροπολίτης

+ Ὁ Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου Ἱερόθεος

Κορυφώθηκαν οι λατρευτικές εκδηλώσεις στη γενέτειρα του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού

 

Με την καθιερωμένη λιτάνευση της ιεράς Εικόνος και του ιερού Λειψάνου του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού στην πόλη του Θέρμου κορυφώθηκαν το απόγευμα της Τετάρτης 24^ης Αυγούστου 2022, οι φετινές λατρευτικές εκδηλώσεις της Ιεράς Μητροπόλεως Αιτωλίας και Ακαρνανίας προς τιμήν του προστάτου και πολιούχου της, Αγίου Κοσμά του Αιτωλού.

Η ιερά Λιτάνευση ξεκίνησε από τον Ιερό Ναό Αγίου Δημητρίου Θέρμου, όπου τελέσθηκε η ακολουθία του μεθέορτου αρχιερατικού Εσπερινού χοροστατούντος του Επισκόπου Ευκαρπίας κ. Ιεροθέου και συγχοροστατούντος του Σεβασμιωτάτου Τοποτηρητού της Ιεράς Μητροπόλεως Αιτωλίας και Ακαρνανίας, Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κ. Ιεροθέου.

Πριν τον Εσπερινό, στα προπύλαια του Ιερού Ναού έγινε η υποδοχή της ιεράς Εικόνος και του ιερού Λειψάνου του Αγίου Κοσμά από την ομώνυμο Ιερά Μονή.

Υπό τους ήχους της Φιλαρμονικής του Δήμου Αγρινίου ξεκίνησε η λιτανευτική πομπή της ιεράς Εικόνας και του χαριτοβρύτου Λειψάνου του Αγίου με κατεύθυνση τον Ιερό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου, ενώ προηγουμένως, στην κεντρική πλατεία, ενώπιον των Αρχιερέων, των αρχών του τόπου και του ιερού κλήρου τελέσθηκε αρτοκλασία και μίλησε στους πιστούς ο Μητροπολίτης Ναυπάκτου κ. Ιερόθεος.

Ο Σεβασμιώτατος τόνισε ότι ο άγιος Κοσμάς έζησε και έδρασε σε μια δύσκολη περίοδο του Γένους μας και την αντιμετώπισε με θαυμαστή διάκριση. Είναι σημαντικό να γνωρίζει κανείς το περιβάλλον στο οποίο έζησε ένας άγιος. Περιέγραψε με συντομία το περιβάλλον στο οποίο έδρασε ο άγιος Κοσμάς.

Πρώτα ήταν η σκληρή δουλεία από τους Οθωμανούς που δημιούργησε αγραμματοσύνη στον λαό και αλλαξοπιστίες.

Έπειτα γινόταν διείσδυση στο χώρο της Ρωμηοσύνης διαφόρων ευρωπαϊκών ρευμάτων, όπως του νεωτερισμού – διαφωτισμού, ήτοι του αγγλικού εμπειρισμού και γαλλικού διαφωτισμού – εγκυκλοπαιδισμού, αλλά και των θρησκευτικών ιδεολογιών, του παπισμού και του προτεσταντισμού.

Ακόμη, την εποχή που έκανε τις περιοδείες του είχαν γίνει τα λεγόμενα Ορλωφικά, δηλαδή η επανάσταση του 1770 με την υποκίνηση των Ρώσων αδελφών Ορλώφ. Η επανάσταση υπεστάλει με φοβερές συνέπειες για τους Ρωμηούς, αφού πολλοί πουλήθηκαν σκλάβοι στην Αφρική και στην Τουρκία και άλλοι κρύφθηκαν στα βουνά. Σε αυτή την εποχή μερικοί θεωρούσαν τον άγιο Κοσμά ως κατάσκοπο των Ρώσων.

Μέσα σε αυτή την δύσκολη περίοδο ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός εργάσθηκε με διάκριση, δηλαδή με γνώση και ευφυΐα. Η διάκριση είναι μεγάλη θεολογική αρετή, να ξέρει κανείς πότε θα ομιλήσει και πώς θα ομιλήσει. Βασικά στηρίχθηκε στην ορθόδοξη παράδοση, την παράδοση της Ρωμηοσύνης και το έκανε με έξυπνο τρόπο.

Ζούμε σε μια εποχή που συγκρούονται ή συνυπάρχουν ή αλληλοκαλύπτονται ή  αποσαθρώνονται διάφορες παραδόσεις. Επικρατεί το φαινόμενο της «πολιτιστικής πρόσκτησης» και της «αφομοίωσης» ενός πολιτισμού από άλλον πολιτισμό.

Εμείς πρέπει να γνωρίζουμε την παράδοσή μας, να παρατηρούμε τις άλλες παραδόσεις που κυκλοφορούν σήμερα στον τόπο μας και να ενεργούμε με έξυπνο τρόπο, προς χάρη του λαού μας. Σε αυτό μας καθοδηγεί ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, δηλαδή θα πρέπει να αποφεύγουμε τα άκρα, τόσο τον φανατισμό, όσο και τον σχετικισμό – ρελατιβισμό.

Στην ιερά λιτάνευση συμμετείχαν ο Δήμαρχος Θέρμου κ. Σπυρίδων Κωνσταντάρας, Βουλευτές και Πολιτευτές του Νομού, ο Αστυνομικός Διευθυντής Ακαρνανίας, ο Διοικητής του Αστυνομικού Τμήματος Θέρμου, οι Διοικητές Π.Υ. Αγρινίου και Θέρμου, εκπρόσωποι των Πυροσβεστικών Υπηρεσιών Αιτωλοακαρνανίας, πρόεδροι και εκπρόσωποι διαφόρων οργανώσεων από την Αμερική, εκπρόσωποι εκπαιδευτικών αρχών, πολιτιστικών συλλόγων και φορέων της ευρύτερης περιοχής και πλήθος κόσμου.

 

Μπορείτε να δείτε φωτογραφίες στον ακόλουθο σύνδεσμο       https://photos.app.goo.gl/qnhtGokYuqyJDU796

Η Θεία Λειτουργία του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού στο Μέγα Δένδρο Αιτωλίας

Με λαμπρότητα και κατάνυξη τελέσθηκαν η ακολουθία του Όρθρου και η Θεία Λειτουργία στο Καθολικό της Ιεράς Μονής Αγίου Κοσμά του Αιτωλού, στο Μέγα Δένδρο Θέρμου, την Τετάρτη 24 Αυγούστου 2022.

Στην ακολουθία του Όρθρου χοροστάτησε ο Επίσκοπος του Οικουμενικού Πατριαρχείου, Ευκαρπίας κ. Ιερόθεος και στην δισαρχιερατική Θεία Λειτουργία προεξήρχε ο Σεβασμιώτατος Τοποτηρητής της Ιεράς Μητροπόλεως Αιτωλίας και Ακαρνανίας, Μητροπολίτης Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κ. Ιερόθεος, συλλειτουργούντων του Θεοφιλεστάτου κ. Ιεροθέου και κληρικών της Ιεράς Μητροπόλεως Αιτωλίας και Ακαρνανίας και άλλων Μητροπόλεων.

Τον θείο λόγο κήρυξε ο Μητροπολίτης Ναυπάκτου, ο οποίος εισαγωγικά είπε ότι ο άγιος Κοσμάς είναι το καύχημα της περιοχής του Θέρμου που ήταν η πατρίδα του και της τότε Ιεράς Μητροπόλεως Ναυπάκτου και Άρτης.

Από όλα τα σημεία της ζωής και της δράσεως του πρέπει να τονισθεί ένα χαρακτηριστικό σημείο που είναι το μυστικό της επιτυχίας του, της επιδράσεως που είχε ο λόγος του στον λαό, εκτός από την ενέργεια της Θείας Χάριτος.

Όπου ομιλούσε έστηνε έναν Σταυρό και συγχρόνως τοποθετούσε ένα σκαμνί για να φαίνεται, επειδή είχε μικρό ανάστημα. Ο συνδυασμός μεταξύ του Σταυρού, του σκαμνιού και ο απόλυτα ειλικρινής του λόγος και η απλότητα της ζωής του, ότι δεν είχε «σακούλα», όπως έλεγε, ήταν από τα μυστικά της επιτυχίας του.

Με το Σταυρό έδειχνε ότι αυτός είναι η δύναμη της Εκκλησίας και ότι με τον Σταυρό συνδέεται η Ανάσταση. Έπειτα ο Σταυρός έδειχνε την υπομονή που πρέπει να έχουμε στη ζωή μας και ότι είναι ο προάγγελος της αναστάσεως και της ελευθερώσεως του Γένους. Φυσικά γινόταν και ο συνειρμός ότι έχουμε Χριστόν Εσταυρωμένο και Αναστάντα σε αντίθεση με τον Εβραϊσμό και τον Μουσουλμανισμό.

Με το «σκαμνί» όπως έλεγε, έδειχνε την νέκρωση από τα πάθη, την καλλιέργεια της μνήμης του θανάτου, της θνητότητάς μας και την υπέρβασή του, με την Χάρη του Θεού.

Με την αναφορά του στο ότι δεν διέθετε «σακούλα» έδειχνε ότι έχει ανιδιοτέλεια, δεν επιδιώκει να εκμεταλλευθεί τον λαό.

Φυσικά και τα τρία αυτά στοιχεία, ήτοι Σταυρός, «σκαμνί» και η μη ύπαρξη «σακούλας» είναι εκφράσεις της αποστολικής και προφητικής ζωής του.

Στη συνέχεια ο Σεβασμιώτατος τόνισε ότι αυτό είναι και το μυστικό, αν θέλουμε να προσφέρουμε ένα έργο στην Εκκλησία και την κοινωνία, δηλαδή είναι η σταυρική ζωή, η ανιδιοτέλεια.

Δυστυχώς, στην εποχή μας επικρατεί η αντισταυρική ζωή που είναι ο ευδαιμονιστικός τρόπος ζωής που στην πραγματικότητα είναι η άρνηση του μυστηρίου του Σταυρού.

Η ευδαιμονία είναι η σύγχρονη μεγάλη αρρώστια που δημιουργεί συγκρούσεις συμφερόντων. Επειδή επικρατεί το ένστικτο της αυτοσυντήρησης για αυτό δημιουργούνται οι πόλεμοι και φυγαδεύεται η ειρήνη. Η ευδαιμονία είναι η ικανοποίηση των επιθυμιών και αυτή η αρρώστια θεραπεύεται με την κάθαρση, τον φωτισμό και τη θέωση, όπως το έζησε ο άγιος Κοσμάς.

Κατέληξε ότι ο άγιος Κοσμάς, και σε αυτό το σημείο, αποτελεί πρότυπο ζωής για όλους μας, κληρικούς, μοναχούς και λαϊκούς, άρχοντες και αρχομένους.

Πριν την απόλυση της Θείας Λειτουργίας, ο Σεβασμιώτατος Τοποτηρητής κ. Ιερόθεος ευχαρίστησε τον άγιο Ευκαρπίας, τον Πρωτοσύγκελλο της Ιεράς Μητροπόλεως αρχιμ. Επιφάνιο Καραγεώργο, τους ιερείς και τους διακόνους που συμμετείχαν στη Θεία Λειτουργία, την Καθηγουμένη μοναχή Ευθυμία και την Αδελφότητα της Ιεράς Μονής, τους χορούς των Ιεροψαλτών, τον Δήμαρχο Θέρμου κ. Σπυρίδωνα Κωνσταντάρα, τους εκπροσώπους των τοπικών πολιτειακών και στρατιωτικών αρχών, ενώ ιδιαιτέρως αναφέρθηκε στον μακαριστό Μητροπολίτη Αιτωλίας και Ακαρνανίας κυρό Κοσμά, ο οποίος την ημέρα αυτή εόρταζε τα ονομαστήριά του και τέλεσε τρισάγιο για την ανάπαυση της ψυχής του.

Τα ιερά αναλόγια, υπό την διεύθυνση του κ. Διονυσίου Θανασούλη και του κ. Αλεξίου Σιάχου, πλαισίωσε θαυμάσια χορωδία αποφοίτων και μαθητών του τοπικού παραρτήματος Θέρμου, της Σχολής Βυζαντινής Μουσικής «Δαυίδ ο Ψαλμωδός» της Ιεράς Μητροπόλεως.

Την επιμέλεια και οργάνωση της ιεράς πανηγύρεως είχε ο Αρχιερατικός Επίτροπος Παμφίας αρχιμανδρίτης Θεόκλητος Ράπτης.

Στην Θεία Λειτουργία συμμετείχαν ο Δήμαρχος Θέρμου κ. Σπυρίδων Κωνσταντάρας, ο Δήμαρχος Καλαβρύτων και Πρόεδρος της Περιφερειακής Ενώσεως Δήμων κ. Αθανάσιος Παπαδόπουλος, οι Δήμαρχοι Πηνειού και  Γόρτυνος, ο Αστυνομικός Διευθυντής Ακαρνανίας κ. Δημήτριος Γαλαζούλας, ο εκπρόσωπος των Θερμιών της Αμερικής κ. Πέτρος Γρομητσάρης, Αντιδήμαρχοι, Δημοτικοί Σύμβουλοι και πλήθος πιστών.

Μετά την Θεία Λειτουργία, στο Αρχονταρίκι της Ιεράς Μονής προσφέρθηκε το καθιερωμένο μοναστηριακό κέρασμα και στη συνέχεια ακολούθησε επίσκεψη στο χωριό Μέγα Δένδρο, στον χώρο, όπου σώζονται τα θεμέλια της πατρικής οικίας του Αγίου Κοσμά. Εκεί τελέσθηκε δέηση προεξάρχοντος του Επισκόπου Ευκαρπίας, συμπροσευχομένου του Μητροπολίτου Ναυπάκτου, παρουσία του Εξοχοτάτου πρώην Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Προκοπίου Παυλοπούλου, μετά της εριτίμου συζύγου του κ. Βλασίας Παυλοπούλου και των τοπικών αρχών.

Ακολούθησε στην κεντρική πλατεία του Θέρμου ομιλία από τον Εξοχότατο κ. Προκόπη Παυλόπουλο, με θέμα «Η σημασία της χριστιανικής διδασκαλίας ως τρίτου πυλώνα του Ευρωπαϊκού Πολιτισμού» παρουσία του Σεβασμιωτάτου Τοποτηρητού, του Θεοφιλεστάτου και των αρχών του τόπου.

 

Μπορείτε να δείτε φωτογραφίες στον ακόλουθο σύνδεσμο       https://photos.app.goo.gl/Pe3nn7yPUfUTvPQh6

Ο Εσπερινός του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού στην γενέτειρά του

Με την ακολουθία του πανηγυρικού δισαρχιερατικού Εσπερινού άρχισε η ιερά πανήγυρη της μνήμης του προστάτου και εφόρου της Ιεράς Μητροπόλεως Αιτωλίας και Ακαρνανίας, Ισαποστόλου Αγίου Κοσμά του Αιτωλού, στην ομώνυμη Ιερά Μονή που βρίσκεται στην γενέτειρά του, το Μέγα Δένδρο Αιτωλίας, την Τρίτη 23 Αυγούστου 2022.

Στην ακολουθία του Εσπερινού, στο Καθολικό της Μονής, χοροστάτησε ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Ευκαρπίας κ. Ιερόθεος και συγχοροστάτησε ο Σεβασμιώτατος Τοποτηρητής της Ιεράς Μητροπόλεως Αιτωλίας και Ακαρνανίας, Μητροπολίτης Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κ. Ιερόθεος.

Τον θείο λόγο κήρυξε ο Επίσκοπος Ευκαρπίας, ο οποίος, αφού ευχαρίστησε τον άγιο Τοποτηρητή για την πρόσκληση να συμμετάσχει στις Εορτές του αγίου Κοσμά, αναφέρθηκε σε δύο στάσεις ζωής που επικρατούν στην σημερινή κοινωνία. Η μια τονίζει μόνο την ουράνια Βασιλεία, υποτιμώντας την επίγεια ζωή του ανθρώπου και η άλλη θεωρεί σημαντικότερη την επίγεια ζωή βάζοντας στο περιθώριο την εσχατολογική διάσταση που υπάρχει στην ορθόδοξη ζωή και διδασκαλία. Ο άγιος Κοσμάς γνώριζε άριστα τον συνδυασμό και των δύο και για αυτό πέτυχε την ανάσταση και την πνευματική αναγέννηση του Γένους.

Χρησιμοποιώντας χαρακτηριστικά αποσπάσματα από τις διδαχές του αγίου Κοσμά αναφέρθηκε στη διδασκαλία του αγίου για κοινωνική δικαιοσύνη, για την ισότητα των δύο φύλων, για την κατάργηση της πολυτέλειας, την αδικία, τον αλληλοσεβασμό αρχόντων και αρχομένων, την αξία της εργασίας, κ.α. Ιδιαιτέρως αναφέρθηκε στην διδαχή του αγίου για την ισότητα των φύλων, σε μια εποχή μάλιστα που το πλήθος των γυναικοκτονιών που ακούμε καθημερινά μας συγκλονίζει.

Ο Θεοφιλέστατος κατέληξε λέγοντας ότι ο άγιος Κοσμάς με τις διδαχές του και το παράδειγμά του, μας δείχνει τον δρόμο της σωστής κοινωνικοποιήσεως που στηρίζεται στον μετασχηματισμό του κόσμου εν Χριστώ. Πρόκειται για ένα όραμα επιτεύξιμο και πραγματικό, αφού η επίγεια ζωή μας, το απατηλό παρόν του κόσμου τούτου, συνδέεται και οδηγεί στην αιωνιότητα που με τις πρεσβείες του αγίου μας, είθε όλοι να λάβουμε.

Ο Μητροπολίτης Ναυπάκτου κ. Ιερόθεος κατά την σύντομη προσφώνησή του είπε ότι ο άγιος Κοσμάς ονομάζεται ισαπόστολος, διότι είχε την αποστολική ζωή.

Τόνισε ότι ο άγιος αγάπησε πολύ αυτόν τον τόπο, το Απόκουρο και την τότε Μητρόπολη Ναυπάκτου και Άρτης, της οποίας ο Μητροπολίτης τότε είχε έδρα την Άρτα, για αυτό και έλεγε ότι κατάγεται από την επαρχία αγίου Άρτης. Αποτελεί πολύ μεγάλη ευλογία, επομένως, για τον τόπο μας να έχουμε έναν άγιο Ισαπόστολο.

Τέλος, ευχαρίστησε τον Επίσκοπο Ευκαρπίας, ο οποίος κατάγεται από το Θέρμο και σπούδασε στην Αθωνιάδα και διετέλεσε Σχολάρχης της Αθωνιάδας από όπου αποφοίτησε ο άγιος Κοσμάς, οπότε γνωρίζει πολύ καλά και τον βίο του και τις διδαχές του.

Στην ιερά ακολουθία συμμετείχαν ο Δήμαρχος Θέρμου κ. Σπυρίδων Κωνσταντάρας, ο Βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας κ. Μάριος Σαλμάς, Αντιδήμαρχοι και πλήθος πιστών.

 

Μπορείτε να δείτε φωτογραφίες στον ακόλουθο σύνδεσμο    https://photos.app.goo.gl/78WkFUYc8zNXNAxk6

«Ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, διδάσκαλος της Εκκλησίας»

Με θέμα: «Ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, διδάσκαλος της Εκκλησίας» μίλησε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου και Τοποτηρητής της Ιεράς Μητροπόλεως Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ. Ιερόθεος σε εορταστική εκδήλωση στο Θέρμο την Κυριακή 21 Αυγούστου 2022.

Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στον προαύλιο χώρο του Ιερού Ναού Κοιμήσεως Θεοτόκου Θέρμου, στο πλαίσιο των «Εορτών Αγίου Κοσμά Αιτωλού 2022» που διοργανώνει κάθε χρόνο ο Δήμος Θέρμου ολόκληρο τον μήνα Αύγουστο.

Αρχικά έγιναν απονομές βραβείων αριστείας στους πρωτεύσαντες μαθητές του Γυμνασίου και του Λυκείου Θέρμου και ακολούθησε η ομιλία του Σεβασμιωτάτου.

Ο Μητροπολίτης Ναυπάκτου εισαγωγικά, μετά τις ευχαριστίες για την πρόσκληση,  είπε ότι άκουγε στα Γιάννενα, από βρέφος ακόμη, για τον άγιο Κοσμά που ήταν πολύ αγαπητός άγιος στους γονείς του και συμμετείχε σε λιτανείες, στα Γιάννενα, στην μνήμη του. Και έπειτα άκουγε πολλά από τον Γέροντά του, τον άγιο Καλλίνικο, Επίσκοπο Εδέσσης.

Ύστερα παρουσίασε το θέμα του «ο άγιος Κοσμάς, διδάσκαλος της Εκκλησίας», το οποίο διάρθρωσε σε τέσσερις ενότητες.

Πρώτον, παρουσίασε τον άγιο Κοσμά ως Απόστολο και Προφήτη. Ο ίδιος είχε την αίσθηση ότι είχε αποστολικό και προφητικό ζήλο και διδασκαλία, αλλά και ο λαός τον θεωρούσε και τον υποδεχόταν ως Προφήτη και Απόστολο.

Δεύτερον, ανέλυσε πώς ο ίδιος προετοιμάσθηκε για το έργο αυτό. Φοίτησε στην Αθωνιάδα Σχολή, όπου δίδαξαν σπουδαίοι διδάσκαλοι όπως ο Παναγιώτης Παλαμάς, ο Νεόφυτος Καυσοκαλυβίτης, ο Ευγένιος Βούλγαρης, ο Νικόλαος Τζαρτζούλης, κ.α. Αυτοί δίδασκαν την αρχαία γλώσσα, την γραμματική, την φιλοσοφία, και μάλιστα την φιλοσοφία και τα μαθηματικά των Ευρωπαίων Διαφωτιστών. Όμως ο άγιος Κοσμά κυρίως και προ παντός επηρεάσθηκε από την ορθόδοξη παράδοση που συνάντησε στο Άγιον Όρος και μάλιστα στην Ιερά Μονή Φιλοθέου και έτσι προετοιμάσθηκε για το μεγάλο έργο του.

Τρίτον, εξέθεσε ένα σύντομο διάγραμμα της διδασκαλίας του που ήταν μια εκλαϊκευμένη δογματική, από την Αγία Τριάδα και την δημιουργία του κόσμου μέχρι την Δευτέρα Παρουσία του Χριστού και τη μέλλουσα κρίση.

Τέταρτον, τόνισε ιδιαίτερα ότι το χαρακτηριστικότερο γνώρισμα του αγίου Κοσμά ήταν ότι ομιλούσε, δίδασκε και ενεργούσε ως αγιορείτης μοναχός. Συνέδεε το κήρυγμα με την Θεία Λειτουργία, τις ιερές ακολουθίες , το ιερό Ευχέλαιο, την ευχή του Ιησού, τις λιτανείες, κ.α. είχε το ήθος των αγιορειτών μοναχών.

Ο Σεβασμιώτατος κατέληξε λέγοντας ότι είναι μεγάλη τιμή για το Θέρμο και την Επαρχία μας, την τότε Μητρόπολη Ναυπάκτου και Άρτης, που ανέδειξε έναν τέτοιο μεγάλο και φωτισμένο διδάσκαλο της Εκκλησίας και πρέπει να επιδιώκουμε να κρατούμε την παράδοση που εκείνος είχε και μετέδωσε.

Ακολούθησε εορταστικό πρόγραμμα με βυζαντινούς ύμνους και παραδοσιακά τραγούδια από τη χορωδία μαθητών και αποφοίτων της Σχολής Βυζαντινής Μουσικής και τη χορωδία γυναικών του Ιερού Ναού Κοιμήσεως της Θεοτόκου Θέρμου, με χοράρχη τον κ. Αλέξιο Σιάχο.

Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν ο εκ Θέρμου καταγόμενος, Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Ευκαρπίας κ. Ιερόθεος, ο πρωτοπρ. Βασίλειος Καλλιακμάνης, Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ., ο Αρχιερατικός Επίτροπος Παμφίας και Προϊστάμενος του Ιερού Ναού αρχιμ. Θεόκλητος Ράπτης, ο οποίος είχε και την όλη επιμέλεια της εκδήλωσης, ο Δήμαρχος Θέρμου κ. Σπυρίδων Κωνσταντάρας, ο κ. Χρήστος Βασιλόπουλος, Ομότιμος Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ., η Καθηγήτρια κ. Μαρία Ράπτη, Πρόεδρος της Ανώτατης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Βελλάς Ιωαννίνων, αντιδήμαρχοι και δημοτικοί σύμβουλοι και πλήθος κόσμου.

 

Μπορείτε να δείτε φωτογραφίες στον ακόλουθο σύνδεσμο    https://photos.app.goo.gl/p7jeoFQjH7xa4r859

Γραπτό θεῖο κήρυγμα Κυριακῆς Ι’ Ματθαίου

 (21 Αὐγούστου 2022)

Ἄπιστη καί διεστραμμένη γενιά

 

«ὦ γενεά ἄπιστος καί διεστραμμένη» (Ματθ. ιζ΄, 17)

 

Ἀγαπητοί ἀδελφοί,

Τό σημερινό εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα ἀναφέρεται στήν θεραπεία τοῦ σεληνια­ζομένου νέου πού ἔγινε ἀπό τόν Χριστό. Στόν λόγο τοῦ πατέρα τοῦ νέου αὐτοῦ ὅτι δέν μπόρεσαν νά τόν θεραπεύσουν οἱ Μαθητές Του, ὁ Χριστός ἀπάντησε: «ὦ γενεά ἄπιστος καί διεστραμμένη!» (Ματθ. ιζ΄, 17). Μέ τόν λόγο αὐτό ὁ Χριστός συνδέει τήν ἀπιστία μέ τήν διαστροφή, καί κατ’ ἐπέκταση τήν πίστη μέ τήν ὀρθότητα τοῦ ἤθους καί τῆς ζωῆς.

Πράγματι, συνδέεται πολύ στενά ἡ πίστη μέ τήν ὅλη ζωή τοῦ ἀνθρώπου. Ὅταν κανείς πιστεύη στόν Θεό, προσαρμόζεται σέ αὐτήν τήν κατάσταση, τότε καί τό ἦθος του καί ἡ ἐν γένει κοινωνική του συμπεριφορά εἶναι σέ ὀρθή κατεύθυνση. Δέν εἶναι δυνατόν νά πιστεύη κανείς στόν Θεό, νά δέχεται τήν διδασκαλία Του, νά Τόν θεωρῆ δημιουργό του, πού τόν ἀγαπᾶ, νά πιστεύη ὅτι ὁ Χριστός ἔγινε ἄνθρωπος γιά νά τόν σώση, νά διαβάζη τήν Ἁγία Γραφή, καί νά μή διαποτίζεται ἡ ζωή του ἀπό τόν εὐαγγελικό λόγο. Δέν εἶναι δυνατόν νά αἰσθάνεται κανείς τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ καί, ὅμως, αὐτός νά μήν ἀνταποκρίνεται σέ αὐτήν τήν ἀγάπη καί νά μήν ἀγαπᾶ τόν Θεό καί τούς ἀνθρώπους. Πάντοτε, αὐτό πού κυριαρχεῖ στόν διανοητικό καί καρδιακό χῶρο τοῦ ἀνθρώπου ἐκφράζεται καί ἐξωτερικά. Ἄν, ὅμως, ὁ ἄνθρωπος λέγη ὅτι πιστεύει στόν Θεό, ἀλλά αὐτό δέν ἐπηρεάζει τήν διαγωγή του καί τήν ἐξωτερική συμπεριφορά του, αὐτό σημαίνει ὅτι ἡ πίστη του εἶναι ἀναιμική, εἶναι ἀνίσχυρη.

Στήν Δογματική τῆς Ἐκκλησίας γίνεται λόγος γιά τήν σχέση μεταξύ τοῦ δόγματος καί τῆς ἠθικῆς ἤ καλύτερα μεταξύ τῆς διδασκαλίας τῆς Ἐκκλησίας, ὅπως ἐκφράσθηκε στίς Οἰκουμενικές Συνόδους ἀπό τούς Πατέρες, καί τοῦ ἤθους, τῆς ἀσκητικῆς. Τό δόγμα εἶναι ἡ θεωρία, καί ἡ ἀσκητική εἶναι ἡ πράξη. Οὔτε ἡ θεωρία χωρίς τήν πράξη μπορεῖ νά εἶναι ἀποτελεσματική οὔτε καί ἡ πράξη χωρίς τήν θεωρία μπορεῖ νά σώση τόν ἄνθρωπο. Ὁ ἅγιος Μάξιμος ὁ Ὁμολογητής διδάσκει ὅτι ἡ πίστη χωρίς τά ἔργα εἶναι φαντασία καί τά ἔργα χωρίς τήν πίστη εἶναι εἰδωλολατρεία. Αὐτό λέγεται καί ἀπό τόν Ἀδελφόθεο Ἰάκωβο, ὅταν διδάσκη ὅτι «ἡ πίστις χωρίς τῶν ἔργων νεκρά ἐστιν» (Ἰάκ. β΄, 20).

Ἐάν αὐτό συμβαίνη μεταξύ πίστεως καί ἔργων, ὁπωσδήποτε συμβαίνει καί μεταξύ ἀπιστίας καί διαστροφῆς. Ὅποιος δέν πιστεύει στόν Θεό καί δέν ἔχει ἀναφορά σέ Αὐτόν, καί, ἑπομένως, στηρίζεται στόν ἑαυτό του καί στά πάθη του, εἶναι ἑπόμενο νά ἔχη διεστραμμένο ἦθος. Ὅταν τό διανοητικό μέρος τῆς ψυχῆς του δέν λειτουργῆ σωστά, τότε καί τό παθητικό μέρος τῆς ψυχῆς, ἤτοι τό ἐπιθυμητικό καί τό θυμικό, ἐπηρεάζονται ἀπό τά πάθη καί γι’ αὐτό γίνονται μεγάλα ἐγκλήματα. Ἡ ἀπιστία συνδέεται μέ τήν διαστροφή τοῦ ἤθους.

Βέβαια, ὁ λόγος τοῦ Χριστοῦ πού εἴδαμε στό σημερινό εὐαγγελικό ἀνάγνω­σμα, «ὦ γενεά ἄπιστος καί διεστραμμένη!», δέν ἀναφερόταν στήν ἀπιστία, τήν ἀθεΐα, ἀλλά στήν ἔλλειψη τῆς πίστεως ἐκ θεωρίας, ἡ ὁποία πίστη εἶναι ἀνώτερη ἀπό τήν πίστη ἐξ ἀκοῆς. Ἑπομένως, ἄλλο εἶναι ἡ πίστη ἀπό αὐτά πού ἀκοῦμε γιά τόν Θεό καί ἄλλο εἶναι ἡ πίστη ἀπό τήν ὅραση τοῦ Θεοῦ. Ἔτσι, ὅταν φθάση κανείς στήν θεωρία τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ, τότε θεοῦται, μεταμορφώνονται ὅλες οἱ δυνάμεις τῆς ψυχῆς καί τοῦ σώματος, ὁπότε ὁ ἄνθρωπος δέν μπορεῖ νά ἐπηρεασθῆ ἀπό τίς δαιμονικές ἐνέργειες. Αὐτός ὁ ἄνθρωπος λέγεται θεούμενος.

Πάντως, ὁ λόγος αὐτός τοῦ Χριστοῦ ἰσχύει καί γιά τούς ἀνθρώπους τῆς ἐποχῆς μας, γιά ὅλους μας. Κάνουμε λόγο γιά κρίση στήν ἐποχή μας καί τήν περιορίζουμε στά οἰκονομικά, στά πολιτιστικά, στά κοινωνικά καί στά οἰκογενειακά θέματα. Ὅμως, ἡ κρίση εἶναι πνευματική καί θεολογική. Πολλοί ἄνθρωποι τῆς ἐποχῆς μας ἔχουν ἀπομακρυνθῆ ἀπό τόν Θεό καί τήν διδασκαλία τοῦ Χριστοῦ, δέν προσεύ­χονται, δέν ἐκκλησιάζονται, δέν διαβάζουν τήν Ἁγία Γραφή, τά πατερικά βιβλία καί τούς βίους τῶν ἁγίων. Δέν στηρίζονται στόν Θεό, ἀλλά στόν ἑαυτό τους καί τά πάθη τους. Ἀκόμη, καί ὅταν θεολογοῦν, ἔξω ἀπό τήν ἐκκλησιαστική, πατερική παράδοση, τό κάνουν μέσα ἀπό τά πάθη τους καί προσφέρουν τήν «θεολογία τῶν παθῶν» τους. Ἡ κρίση προέρχεται ἀπό τήν διαστροφή τοῦ ἤθους καί αὐτή ἔχει αἰτία τήν ἀπιστία ἤ τήν ἀθεΐα καί τήν ὑποκριτική πίστη. Ἡ ἐπιστροφή τοῦ ἀνθρώπου στόν Χριστό καί τήν Ἐκκλησία Του προσφέρει πίστη καί μεταμορφώνει τό ἦθος.

Ὁ Χριστός στούς μαθητές Του πού τόν ρωτοῦσαν γιατί αὐτοί δέν μπόρεσαν νά βγάλουν τό δαιμόνιο, μεταξύ τῶν ἄλλων, τούς εἶπε: «Τοῦτο δέ τό γένος οὐκ ἐκπορεύεται εἰ μή ἐν προσευχῇ καί νηστείᾳ» (Ματθ. ιζ΄, 21). Ὁ Χριστός ἔβγαλε τό δαιμόνιο μέ τήν δύναμη τῆς θεότητάς Του, οἱ Μαθητές θά μποροῦσαν νά τό βγάλουν μέ τήν δύναμη τοῦ Χριστοῦ, ἀλλά θά μπορέσουν νά τό κάνουν ὅταν προσευχηθοῦν καί νηστεύσουν.

Στήν ἀπάντηση αὐτή τοῦ Χριστοῦ φαίνεται ἡ μεγάλη ἀξία τῆς προσευχῆς καί τῆς νηστείας. Δέν πρόκειται γιά αὐτονομημένες ἀρετές, ἀλλά γιά πράξεις τῶν ἀνθρώπων πού γίνονται μέ τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ καί προσφέρουν στόν ἄνθρωπο μεγάλη ἐνέργεια, ἀφοῦ τότε ὁ ἄνθρωπος γίνεται μέτοχος τῶν δωρεῶν τοῦ Χριστοῦ.

Ἡ προσευχή εἶναι δοξολογία, εὐχαριστία, ἐξομολόγηση καί παράκληση πρός τόν Θεό, εἶναι προσφορά ὅλων τῶν δυνάμεων καί ἐνεργειῶν τῆς ψυχῆς τοῦ ἀνθρώπου πρός τόν Θεό καί, βέβαια, εἶναι μέθεξη τῆς θείας Χάριτος. Μέ τήν προσευχή θεραπεύεται ἡ ψυχή τοῦ ἀνθρώπου, πρωταρχικά τό νοερό τῆς ψυχῆς καί στήν συνέχεια ὅλες οἱ ἄλλες ἐνέργειές της, ὅπως τό λογιστικό, τό ἐπιθυμητικό καί τό θυμικό. Πρόκειται γιά μιά μεταμόρφωση τοῦ ἐσωτερικοῦ κόσμου τοῦ ἀνθρώπου, ἐπαναφορά στήν ἀρχική του κατάσταση. Γιατί ὅλες αὐτές οἱ δυνάμεις τῆς ψυχῆς ἀπό τήν ἀρχή δημιουργήθηκαν γιά νά ἔχουν κατεύθυνση καί φορά πρός τόν Θεό, ἀλλά μέ τήν ἁμαρτία ἀπώλεσαν αὐτόν τόν ἀρχικό σκοπό καί στράφηκαν πρός τήν κτίση, τήν δημιουργία. Τώρα, μέ τήν προσευχή ἀποκαθίσταται αὐτή ἡ κατάσταση.

Ἡ νηστεία εἶναι ἡ ἐλευθέρωση τῶν σωματικῶν ἐνεργειῶν ἀπό τήν ὑπο­δούλωση στήν κτίση. Ὅπως ὑπάρχουν ψυχικά πάθη (ὑπερηφάνεια, ἐγωϊσμός, κενοδοξία κλπ.), ἔτσι ὑπάρχουν καί σωματικά πάθη (γαστριμαργία, φιλοκτημοσύνη, φιληδονία κλπ.). Τά σωματικά πάθη δείχνουν τήν ὑποδούλωση τοῦ ἀνθρώπου στήν κτίση, στά ὑλικά ἀγαθά. Ἔτσι, μέ τήν νηστεία φανερώνεται ἡ ἐπιθυμία καί ἡ προσπάθεια τοῦ ἀνθρώπου, μέ τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ, νά ἀποδεσμευθῆ ἀπό αὐτήν τήν ἐξάρτηση καί νά ἐπανέλθη τό σῶμα στήν ἀρχική κατάσταση, ὅπως δημιουργήθηκε ἀπό τόν Θεό.

Ὁ Χριστιανός νηστεύει, γιατί θέλει νά ἀποκτήση ἑνότητα μέ τόν Χριστό, νά ἑλκύση τήν Χάρη Του, νά μεταμορφωθῆ καί αὐτός μέ τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ. Ἔτσι, ὁ ἄνθρωπος μέ τήν κατά Χριστόν προσευχή καί τήν νηστεία φωτίζεται, λαμπρύ­νεται, μεταμορφώνεται ψυχικά καί σωματικά, καί ἔτσι ἐκδιώκει τόν διάβολο καί τίς ἐνέργειές του, ὁ ὁποῖος διάβολος εἶναι σκοτεινό πνεῦμα καί σκοτίζει αὐτούς πού συνδέονται μαζί του.

Ἄν θέλουμε νά φωτισθῆ ὁ νοῦς, ἡ ψυχή καί τό σῶμα, καί νά μεταμορφώσουμε ὅλη τήν ὕπαρξή μας, νά ἐλευθερωθοῦμε ἀπό κάθε ψυχική καί σωματική ἐξάρτηση, πρέπει νά προσευχόμαστε καί νά νηστεύουμε, μέ ὅλη τήν θεολογική προοπτική πού θέτει ἡ Ἐκκλησία μας, καί τότε δέν θά συγκαταλεγόμαστε στήν ἄπιστη καί διε­στραμ­μένη γενιά.

 

Ὁ Τοποτηρητής Μητροπολίτης

 

+ Ὁ Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου Ἱερόθεος

Η εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στην Ιερά Μητρόπολη Αιτωλίας και Ακαρνανίας

Με λαμπρότητα εορτάσθηκε σε ολόκληρη την Ιερά Μητρόπολη Αιτωλίας και Ακαρνανίας η μεγάλη Θεομητορική εορτή της Κοιμήσεως της Υπεραγίας Θεοτόκου, ιδίως στους πολλούς Ενοριακούς Ναούς και τα Εξωκκλήσια που είναι αφιερωμένα στην εορτή αυτή.

Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου και Τοποτηρητής της Ιεράς Μητροπόλεως Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ. Ιερόθεος, το απόγευμα της παραμονής, Κυριακή 14 Αυγούστου 2022, επισκέφθηκε την γυναικεία Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου Λιγοβιτσίου, όπου χοροστάτησε στην ακολουθία του μεγάλου πανηγυρικού Εσπερινού και κήρυξε τον θείο λόγο στις μοναχές που εγκαταβιούν εκεί και στο πλήθος των προσκυνητών της Παναγίας.

Ο Σεβασμιώτατος, στο κήρυγμά του, ανέλυσε, με συντομία, μια φράση από το τροπάριο της ακολουθίας του Όρθρου της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στο οποίο, αφού γίνεται λόγος για την μετάσταση της Υπεραγίας Θεοτόκου στις ουράνιες Μονές, από τον Χριστό, έπειτα γράφεται: «διὰ τοῦτο χαίρουσι μητέρες καὶ θυγατέρες και νύμφαι Χριστοῦ».

Είπε, ότι εδώ γίνεται λόγος για τρεις διαφορετικές καταστάσεις των ανθρώπων που πανηγυρίζουν αυτό το μεγάλο γεγονός∙ για τρεις πνευματικά συγγενείς του Χριστού.

Πρώτα, είναι οι «μητέρες» του Χριστού, που είναι εκείνοι που γεννούν κατά πνεύμα του Χριστού. Ο Χριστός, κατά τον άγιο Μάξιμο τον Ομολογητή, μια φορά γεννήθηκε, κατά σάρκα, από την Παναγία, αλλά πάντοτε γεννάται κατά πνεύμα από αυτούς που θέλουν. Για αυτό, όταν μια γυναίκα μακάρισε την Μητέρα Του, όταν ο Χριστός ομιλούσε, Εκείνος είπε: «μενούνγε, μακάριοι οἱ ἀκούοντες τὸν λόγον τοῦ Θεού καὶ φυλλάσσοντες αὐτὸν», γιατί θα γίνουν μητέρες μου πνευματικά.

Δεύτερον, είναι οι «υιοί» και οι «θυγατέρες» του Χριστού που είναι όσοι ακολουθούν τον Χριστό. Ο Απόστολος Παύλος ακολουθώντας τον Προφήτη Ησαΐα και τον Προφήτη Ιερεμία γράφει: « Δι’ ὅ ἐξέλθατε ἐκ μέσου αὐτῶν καὶ ἀφορίσθητε καὶ ἀκαθάρτου μὴ ἅπτεσθε, κἀγὼ εἰσδέξομαι ὑμᾶς, λέγει Κύριος, καὶ ἔσομαι ὑμῖν εἰς πατέρα, καὶ ὑμεῖς ἔσεσθέ μοι εἰς υἱοὺς καὶ θυγατέρας, λέγει Κύριος παντοκράτωρ» (Β’ Κορ. 3, 17-18).

Τρίτον, από εκείνους που είναι οι «Νύμφες» του Χριστού που έχουν ολοκληρωτικώς αφιερωθεί στον Χριστό και τον αισθάνονται να είναι Νυμφίος τους. Αυτό δείχνουν οι παραβολές των γάμων που είπε ο Χριστός.

Και οι τρεις αυτές κατηγορίες «μητέρες», «θυγατέρες» και «νύμφες» Χριστού δείχνουν την ζωντανή σχέση που μπορούμε να αποκτήσουμε με τον Χριστό και ποιοί είναι οι αληθινοί εορταστές του Χριστού και της Παναγίας.

Κατέληξε ότι έχουμε πολλούς συγγενείς με τους οποίους αισθανόμαστε άνεση και σχέση, αλλά θα πρέπει να αποκτούμε πνευματική συγγένεια και με τον Χριστό και με την Παναγία.

Μεταξύ του πλήθους των πιστών που συμμετείχαν στην ακολουθία του Εσπερινού ήταν ο Βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας κ. Μάριος Σαλμάς, ο Δήμαρχος Ξηρομέρου κ. Ιωάννης Τριανταφυλλάκης, ο Αντιπεριφερειάρχης κ. Αθανάσιος Μαυρομμάτης και άλλοι επίσημοι.

 

Το πρωί της κυριωνύμου ημέρας ο Σεβασμιώτατος Τοποτηρητής κ. Ιερόθεος μετέβη στο Αιτωλικό, στον Ιερό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου, όπου χοροστάτησε στην ακολουθία του Όρθρου, προεξήρχε στην πανηγυρική Θεία Λειτουργία και κήρυξε τον θείο λόγο.

Κατά το κήρυγμά του, στην αρχή, τόνισε ότι ο μήνας Αύγουστος δεν είναι μόνον ο μήνας των διακοπών, της ξεκούρασης, των εκδρομών και των θαλασσίων λουτρών, αλλά για εμάς τους Χριστιανούς είναι ο μήνας της θεολογίας. Ανταποκρίνεται στην ουσία του ανθρώπου, αφού ο άνθρωπος είναι θεολογικόν όν.

Υπογράμμισε ότι στην αρχή του μηνός προβάλλεται μπροστά μας η εορτή της Μεταμορφώσεως του Χριστού με όλη την θεολογία της, ότι ο Χριστός είναι το φως του κόσμου και καλούνται οι άνθρωποι να συμμετάσχουν ως φίλοι του σε αυτό το φως, που είναι η Βασιλεία του Θεού. Αυτό γίνεται με την πίστη του Αποστόλου Πέτρου, με την αγάπη του Ευαγγελιστού Ιωάννου και με τη διάθεση στο μαρτύριο του αγίου Ιακώβου.

Έπειτα, στο μέσον του μηνός προβάλλεται η εορτή της Κοιμήσεως της Υπεραγίας Θεοτόκου. Αυτό δείχνει ότι η Παναγία έγινε μητέρα του Φωτός και κοιμήθηκε ενδόξως, μετέστη προς την ζωή, δηλαδή υπερέβη τον θάνατο και μετέχει σε αυτήν την δόξα. Αυτό σημαίνει ότι και εμείς, με την Χάρη του Θεού, μπορούμε να αγωνισθούμε να συνδεθούμε με τον Χριστό και να νικήσουμε τον φόβο του θανάτου, ο οποίος παραμονεύει σε όλη τη ζωή μας. Με τη δύναμη του Χριστού ζούμε από τώρα την πρώτη ανάσταση και ελπίζουμε να ζήσουμε και την δεύτερη ανάσταση.

Στη συνέχεια είπε ότι πανηγυρίζουμε σε κάθε Θεία Λειτουργία την νίκη πάνω στην αμαρτία, τον διάβολο και τον θάνατο. Ο άνθρωπος δεν είναι απλώς κοινωνικό και πολιτικό ον, αλλά όντως είναι θεολογικό ον∙ δημιουργήθηκε από τον Θεό και θέλει να γνωρίσει τον Θεό. Όταν δεν ικανοποιείται αυτή η θεολογική του δίψα τότε είναι ανικανοποίητο ον και, για αυτό, είναι το πιο ανυπόφορο ον.

Ολοκληρώνοντας το κήρυγμά του ευχήθηκε να γνωρίσουμε αυτήν την ορθόδοξη θεολογία, να κάνουμε βουτιές μέσα στο πέλαγος της αγάπης του Θεού και να γίνουμε πραγματικά θεολογικά όντα.

Μεταξύ των εκκλησιασθέντων ήταν ο Βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας κ. Σπήλιος Λιβανός, ο Δήμαρχος Μεσολογγίου κ. Κωνσταντίνος Λύρος, ο πρώην Δήμαρχος Μεσολογγίου κ. Νικόλαος Καραπάνος και πλήθος πιστών χριστιανών που κατέκλεισαν τον Ιερό Ναό και τον προαύλιο χώρο για να προσκυνήσουν την θαυματουργή εικόνα της Παναγίας.

Μετά την Θεία Λειτουργία ο Μητροπολίτης Ναυπάκτου επισκέφθηκε την κεντρική πλατεία του Αιτωλικού, όπου χαιρέτισε και συνομίλησε με τους κατοίκους και τους πολλούς επισκέπτες και σε κεντρική καφετέρια της πλατείας συναντήθηκε με τον Δήμαρχο και τους άλλους επισήμους που ήταν παρόντες.

 

Μπορείτε να δείτε φωτογραφίες από την ακολουθία του Εσπερινού στον ακόλουθο σύνδεσμο     https://photos.app.goo.gl/VKJKiRhrKT6ncA3DA

 

Μπορείτε να δείτε φωτογραφίες από την ακολουθία του Όρθρου και την Θεία Λειτουργία στον ακόλουθο σύνδεσμο    https://photos.app.goo.gl/tkyhXGwf3D8rorgS6