Η εορτή του οσίου Βαρβάρου του Πενταπολίτου

Κείμενο-φωτογραφίες: Βασίλης Μυλωνάς

Σήμερα Πέμπτη 23 Ιουνίου, η Εκκλησία μας εορτάζει τη μνήμη του Οσίου Βαρβάρου του Πενταπολίτου, του εν Τρύφω Ξηρομέρου Αιτωλίας και Ακαρνανίας ασκήσαντος.

Στον Ιερό Προσκυνηματικό Ναό του Οσίου Βαρβάρου, που βρίσκεται στο χωριό Τρύφος, το απόγευμα της Τετάρτης 22 Ιουνίου και ώρα 19:00' μ.μ. τελέσθηκε η ακολουθία του Πανηγυρικού Εσπερινού μετ΄ αρτοκλασίας και θείου κηρύγματος.

Σήμερα το πρωί με τη μέριμνα και τη φροντίδα του αρχιερατικού επιτρόπου Κατούνης, Πανοσιολογιωτάτου Αρχιμανδρίτου π. Νεκταρίου Τριάντη τελέσθηκε η ακολουθία του Όρθρου και η πανηγυρική αρχιερατική Θεία Λειτουργία, ιερουργούντος του Σεβασμιοτάτου Μητροπολίτου Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ. ΚΟΣΜΑ.

Στο κήρυγμά του ο Σεβασμιότατος κάλεσε τους πιστούς να μιμηθούν τον Άγιο Βάρβαρο παίρνοντας αποφάσεις σωτήριες για τη ζωή τους.

«Αυτές αφορούν τον τελικό σκοπό της ύπαρξής μας, που είναι να φτάσει στον παράδεισο. Αυτό θα γίνει πραγματικότητα όταν ο άνθρωπος βαδίσει την στενή οδό, όπως έκανε και ο Άγιος Βάρβαρος. Αυτός είναι ο δρόμος της υπακοής στο θέλημα του Θεού και ο δρόμος του πνευματικού μας αγώνα. Αυτός ο δρόμος έχει δυσκολίες, προκλήσεις, εμπόδια, που βάζει στην πορεία του ανθρώπου ο διάβολος, αλλά και ο παλαιός άνθρωπος, όπως μας αναφέρει ο Απόστολος Παύλος στην προς Ρωμαίους επιστολή του. Καλούμαστε, λοιπόν, να ξεπεράσουμε όλα αυτά τα εμπόδια παλεύοντας με τα πάθη μας, τις αδυναμίες μας και τον εγωισμό μας. Σε αυτό τον αγώνα μάς καλεί η Εκκλησία και μας βοηθάει με τη νηστεία, την εγκράτεια, τον εκκλησιασμό, τη συμμετοχή μας στα μυστήριά της. Έτσι οι ανθρώπινες αισθήσεις λειτουργούν με τον φυσικό τους τρόπο κι όχι παρά φύσιν. Κι ο Άγιος Βάρβαρος αυτό τον αγώνα ακολούθησε κι έτσι «ενέκρωσε το σώμα και εφτέρωσε την ψυχήν». Έτσι ο Άγιος Βάρβαρος πέρασε τη στενή οδό και έφτασε να αξιωθεί τη Βασιλεία των Ουρανών».

Τέλος ο Σεβασμιότατος ευχήθηκε να μπορέσουμε όλοι να βαδίσουμε αυτή τη στενή οδό και να φτάσουμε να αξιωθούμε τον παράδεισο.

Με το πέρας της Θείας Λειτουργίας ακολούθησε μία μικρή λιτανεία μέχρι τον τάφο του Αγίου στο πίσω μέρος του ναού για να ολοκληρωθεί η πανήγυρη με την τέλεση της αρτοκλασίας.

Ο βίος του Αγίου

Ο Όσιος Βάρβαρος κατάγονταν από τα μέρη της Πενταπόλεως της Αιγύπτου και γεννήθηκε γύρω στο 800 μ.Χ. Αν και δεν ήταν ούτε Αιτωλοακαρνάνας, ούτε Έλληνας, έζησε σε μια σπηλιά του Ξηρομέρου και αξιώθηκε να γίνει ο πρώτος χρονικά άγιος της Αιτωλοακαρνανίας. Ήταν βάρβαρος ως προς το γένος «ρωμαλέος και Αιθίοψ τη μορφή» και ανήκε σε μία ληστρική συμμορία Αράβων, που λεηλατούσε τα παράλια της Μεσογείου.

Επί των ημερών του Αυτοκράτορα Μιχαήλ του Τραυλού ( 820 – 829 μ.Χ) πέρασε στη Νότιο Ήπειρο και την Ακαρνανία. Σε μία σύγκρουση με τους ντόπιους Αμβρακιώτες χάθηκαν όλοι οι σύντροφοί του και αυτός, ο μόνος που απέμεινε, περιφερόταν στα μέρη εκείνα και επιδιδόταν σε ληστείες και φόνους, γινόμενος έτσι ο φόβος και ο τρόμος της περιοχής. Κάποια ημέρα βρέθηκε στο Ναό του Αγίου Γεωργίου στο όρος Νύσα την ώρα που λειτουργούσε ο ιερεύς Ιωάννης από την Νικόπολη της Ηπείρου, ο οποίος όταν τον είδε προσευχήθηκε γι’ αυτόν και η μεταστροφή του ήταν άμεση. Ο πρώην ληστής πέταξε τα όπλα του, βαπτίστηκε και παρακάλεσε τον ιερέα να του δέσει τον αυχένα, τα χέρια και τα πόδια με μία βαριά αλυσίδα. Έφυγε λοιπόν έτσι αλυσοδεμένος και πήγε σε μια σπηλιά, κοντά στο χωριό Τρύφο του Ξηρομέρου. Εκεί αποφάσισε να ζήσει το υπόλοιπο της ζωής του αναζητώντας γαλήνη και ησυχία και αποφεύγοντας τους ανθρώπους.

Κάποιος βοσκός είδε κάποτε τον όσιο και κατάλαβε ότι πρόκειται περί αγίου ανθρώπου και έφερε την είδηση στο χωριό. Στην παράκληση όμως των κατοίκων να αφήσει την σπηλιά και να ζήσει κοντά τους, αυτός αρνείται. Επίσης αρνήθηκε να λύσει την αλυσίδα και απαντά ότι η σπηλιά είναι το ολοφώτεινο παλάτι του και η αλυσίδα το ολόχρυσο στόλισμά του, με το οποίο έδεσε την σάρκα του και την υπέταξε στο πνεύμα του.

Έζησε έτσι για δεκαοκτώ ολόκληρα χρόνια στο ασκητήριό του μέχρι την κοίμησή του στις 23 Ιουνίου. Τον σκότωσαν μερικοί κυνηγοί από την Νικόπολη νομίζοντάς τον για θηρίο. Τον κτύπησαν θανάσιμα στην πλευρά και ο άγιος κατά την ώρα του θανάτου του αναφώνησε: «πίε Βάρβαρε ποτήριον, οποίον άλλοις κεκέρακας». Την νύκτα της κοίμησής του ο άγιος φανέρωσε τον θάνατό του στους ηγουμένους των γύρω μοναστηριών οι οποίοι συγκεντρώθηκαν για να τον κηδέψουν. Την ώρα της κηδείας βρισκόταν εκεί και μία τυφλή γυναίκα η οποία όταν ασπάσθηκε το λείψανο του αγίου βρήκε το φως της και δόξαζε έτσι τον Θεό.

Τα λείψανα του οσίου έμειναν θαμμένα μέχρι το 1562 μ.Χ οπότε και μεταφέρθηκαν στην Ιταλία σχετιζόμενα έτσι με διάφορα θαύματα. Στην Τρύφο έμεινε για ανάμνηση η αλυσίδα του Αγίου. Αλλά αν και το λείψανό του έφυγε από τον τόπο που ασκήτεψε, ο άγιος δεν έπαψε να θαυματουργεί. Ο τάφος του ανέδιδε μύρο που ήταν πηγή ιαμάτων. Γι αυτό ονομάστηκε και Μυροβλύτης. Στα Βυζαντινά χρόνια η μνήμη και η θαυματουργία του Αγίου έφτανε μέχρι την Κων/πολη, απ’ όπου έστελναν να πάρουν αγίασμα από τον τάφο του σε περιπτώσεις βαριών ασθενειών.